ข้อมูลพื้นฐานของผู้เรียน
ชื่อ เด็กชายคณพศ ไชยมณีกร ชื่อเล่น น้องโชกุน ปัจจุบัน อายุ ๙ ขวบ จัดการศึกษาโดยครอบครัวตั้งแต่ระดับอนุบาล จนถึงปัจจุบัน
เหตุผลที่ครอบครัวได้จัดการศึกษาโดยครอบครัวต่อในปีนี้ เนื่องจากตลอดระยะเวลาที่ครอบครัวได้จัดการศึกษาที่ผ่านมา ครอบครัวได้แสวงหาและได้เรียนรู้ ไปพร้อมกับลูก ทำให้ครอบครัว ได้เข้าใจหลายสิ่งหลายอย่างตามความเป็นจริง จากการได้ลงมือปฏิบัติและเรียนรู้อย่างจริงจัง ในหลายๆ เรื่อง ที่สำคัญ ได้เข้าใจว่าสิ่งที่จำเป็นที่สุดในการเรียนรู้ของคนเรา คือ ความอยากเรียนอยากรู้ ซึ่งเป็นแรงขับภายใน (ความใฝ่รู้)ของผู้เรียนแต่ละคน (ที่เกิดเฉพาะตนจากภายในแต่สามารถ จุดประกายให้กับคนอื่นๆได้) ไม่ว่าเรื่องต่างๆจะ ยากหรือง่าย อย่างไรก็แล้วแต่ หากไม่อยู่ในความสนใจของผู้เรียน ผู้เรียนก็จะไม่สนใจ ไม่ตั้งใจ ไม่ให้ความสำคัญ ทำให้ความรู้ต่างๆ ที่ผู้อื่นจัดการศึกษาให้ ไม่ว่าจากความหวังดี หรือเพื่อสอบ หรือด้วยเหตุผลอะไรก็ตาม เป็นไปด้วยความยากลำบาก และเสียเวลาเป็นอันมากรวมไปถึง เกิดความเครียด ทั้งผู้เรียนและผู้สอน ทำให้ไม่เกิดบรรยากาศของการเรียนรู้ที่ดี แต่กลับเป็นบรรยากาศของการยัดเยียด ความรู้ต่างๆที่มีคุณค่า กลับ กลายเป็นยาขม (สามารถเข้าใจความรู้สึกนี้ได้ด้วยตนเองโดยให้ท่านทำในสิ่งที่ท่านไม่อยากทำ อ่านหนังสือเล่มที่ท่านไม่อยากอ่านแต่โดนบังคับให้ทำให้อ่าน ให้สนใจให้ศึกษาในเรื่องที่ท่านไม่อยากรู้ไม่สนใจในขณะนั้นๆ )
นอกจากนั้นการเรียนรู้ยังประกอบไปด้วย ปัจจัยอื่นๆ อีกมาก รวมทั้ง การเรียนรู้เป็นเรื่องเฉพาะตน หากเราสามารถจัดการเรียนรู้ให้เหมาะสมเป็นรายบุคคลได้ การเรียนรู้จึงสามารถเป็นไปได้ด้วยดี เพราะการจัดการศึกษาที่จัดเป็นรายบุคคลนั้นสามารถ ปรับเปลี่ยน เพิ่ม ลด ไปซ้ายไปขวา ได้ตามความต้องการของครอบครัวและของผู้เรียน ดังนั้นหากผู้เรียนมีความต้องการเรียนรู้ในเรื่องใด (แม้เรื่องเดียวกัน กระบวนการเรียนรู้ก็ยังแตกต่างกัน สำหรับผู้เรียนแต่ละคน)แ ผู้เรียนก็สามารถใช้วิธีการเรียนรู้ในทำนองเดียวกัน ในเรื่องอื่นได้ ฉะนั้นเมื่อเป็นเช่นนี้การเรียนรู้ตลอดชีวิตจึงเกิดขึ้นได้ จากการคงอยู่ ของการอยากเรียน อยากรู้ (ใฝ่รู้) ซึ่งทุกๆ องค์ความรู้ในกลุ่มสาระต่างๆ มีความสำคัญทั้งสิ้น สามารถก่อเกิดประโยชน์ให้แก่ตนเองและผู้อื่นได้ จึงมีความจำเป็นอยากยิ่งที่ เราควรจะให้อิสระกับการเรียนรู้ในขอบเขตกว้าง ๆ ที่เหมาะสมกับผู้เรียน และจะทำให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น โดยให้เวลาและไม่จำกัดขอบเขตของการเรียนรู้ เราไม่ควรเร่งรีบ หรือกำหนดระยะเวลา ขอบเขตของการเรียนรู้ ด้วยอายุ ระดับชั้น ช่วงชั้นหรืออะไรก็ตาม การจัดการศึกษาโดยครอบครัวจึงเป็นรูปแบบการหนึ่งที่เหมาะสมกับการเรียนรู้ เพราะผู้จัดและผู้เรียนสามารถปรับเปลี่ยน วิธีการ ระยะเวลา และอื่นๆได้ ตามความเหมาะสมของผู้เรียนรวมทั้งของผู้จัดในเวลานั้นๆ เนื่องจากสามารถจัดได้ตามความสนใจ
ความต้องการของผู้เรียนแม้จะไม่ได้ทั้งหมดด้วยข้อจำกัดบางประการที่อาจมีบาง แต่น่าจะน้อยกว่าการเรียนด้วยรูปแบบอื่นๆ เนื่องจากการจัดการศึกษาโดยครอบครัว มีความรัก ความเมตตา และความรับผิดชอบชีวิตทั้งชีวิต ของผู้เรียน ซึ่งเป็นจุดเด่นสำคัญที่ทำให้การจัดการศึกษาโดยครอบครัวที่จัดโดยพ่อ แม่ หรือ ผู้ปกครองจัดให้แก่ผู้เรียน แตกต่างจากการศึกษาในระบบอื่นๆ และหากเรามองความรู้ทั้งหมด ใน ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ เราจะพบว่า ทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันทั้งสิ้น และไม่ว่า เราจะเรียนรู้ หรือสนใจเรื่องใด ก็ยังเป็นส่วนหนึ่งของ ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ เพียง แต่จะมากจะน้อยไปในกลุ่มสาระการเรียนรู้ใด ก็ขึ้นอยู่กับความถนัด ความสามารถ และความสนใจของผู้เรียนมีไม่เท่ากัน ไม่เหมือนกัน ไม่พร้อมกัน จึงทำให้ ผู้เรียนไม่มีความจำเป็นต้องเรียนเรื่องเดียวกัน ในเวลาเดียวกัน และในระดับเดียวกัน และต้องจบเรื่องนั้น เรื่องนี้ ในระดับนั้น ระดับนี้ แต่สิ่งที่เราทุกคนต้องมีตลอดเวลา คือ ความผาสุก สงบ เย็น ไม่ว่าจะในขณะใด ฉะนั้นหากจะให้การเรียนรู้ เป็นการเรียนรู้ที่เหมาะสมจริงๆ ควรจะตั้งอยู่บนการเรียนรู้ที่ผาสุก ตลอดเวลาของการเรียนรู้ หากเราไม่แยกการเรียนรู้ออกจากวิถีชีวิตเสียแล้ว (ที่ทุกขณะของชีวิตคือการเรียนรู้) ก็จะทำให้เราสามารถเรียนรู้ได้ตลอดชีวิตเพราะการดำรงอยู่ของชีวิตก็ คือ การเรียนรู้ และ การเรียนรู้ก็ คือ การดำรงอยู่ของชีวิต สำหรับในกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนนั้นก็ คือ การทำประโยชน์ให้แก่ตนเองและผู้อื่น ฉะนั้น หากเรามีเป้าหมายการเรียนรู้ คือ ความผาสุก สงบ เย็น และเป็นประโยชน์ทั้งต่อตนเองและผู้อื่นเสียแล้ว ก็น่าจะเป็น การครอบคลุม และตรงกับวัตถุประสงค์ของการเรียนรู้ทั้งหมด รวมไปถึงสามารถได้ผู้เรียนที่มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่ครอบครัว สังคม ประเทศชาติ และโลกต้องการ ไปพร้อมๆ กัน
อ่านต่อ
แผนการจัดการศึกษาของครอบครัว "โชกุน"