ทุกวันนี้เราเลี้ยงเด็กแบบให้เด็กเป็นศูนย์กลางมากเกินไปหรือเปล่า
[break]
สิ่งหนึ่งที่คอยกวนใจผมในการดูแลลูกที่ผ่านมาก็คือ ความไม่แน่นใจ กังวลใจว่าเราให้เวลากับลูกมากเกินไปหรือเปล่า (เพิ่งมารู้สึกที่หลังว่าตั้งคำถามไม่ตรงและไม่ดีเท่าไหร่) คือถามใครแบบนี้ โดยไม่มีรายละเอียดก็ต้องบอกว่า โอ้ยมีเวลาให้ลูกน่ะดีแล้ว เพราะคนเดี๋ยวนี้คงไม่ค่อยมีเวลากัน เรามีเวลาให้ลูกก็ต้องดีกว่า คือเราเป็นครอบครัวเดี่ยว มีลูกในการดูแลคนเดียว ไม่มีญาติอยู่ใกล้ ๆ ทำงานที่บ้าน งานผมส่วนใหญ่อยู่หน้าคอม ส่วนแม่เค้าก็อยู่กับชิ้นงานของตัวเอง (ซึ่งก็ไม่สะดวกหรือไม่อยากให้ลูกมาป่วนเปี่ยนด้วยทั้งคู่) ถ้าใครคนหนึ่งทำงานอีกคนก็ดูลูกตลอด ซึ่งฟังดูดีอยู่ แต่ผมรู้สึกว่าคนสมัยก่อนเค้าน่าจะเลี้ยงลูกแบบไม่ได้เป็นศูนย์กลางแบบทุกวันนี้ คือมีจินตนาการว่า สมัยก่อนเค้าไม่เอาลูกเข้าโรงเรียนเร็วแบบทุกวันนี้ คนที่ทำนา ทำไร่ เค้าก็เอาลูกไปนาไปไร่ด้วย ไปก็อาจจะเจอกับเด็กรุ่นราวคราวเดียวกันของคนอื่น แล้วลูกก็ไปวิ่งเล่น ปีนต้นไม้ เก็บหอย เก็บปู เรียนรู้ธรรมชาติกันไป พ่อแม่ก็ทำงานอยู่แถว ๆ นั้น หรือถ้าแม่ขายของในตลาด ก็ขายของไปลูกก็ไปเล่นกับลูกคนในตลาดด้วยกัน เรียนรู้จากสภาพแวดล้อม ผู้คนที่ตลาด ไม่ได้มานั่งเฝ้าลูกกันกันตลอดเวลาแบบเรา แม้ว่าเราจะพาลูกไปเล่นกลางแจ้ง ไปสนามเด็กเล่น แต่เราก็อยู่กับเค้าตลอด ลูกชวนให้เล่นอะไรก็เล่นด้วย เราก็มักไม่ได้ขัดใจเลยไม่เหมือนเล่นกับเด็กคนอื่น

ด้วยความกังวลใจก็เลย พยายามปรับเงื่อนไขและสภาพแวดล้อมบ้าง ก็เลยสร้างงานหรือหางานที่มันจำลอง (คล้าย ๆ ) วิถีชีวิตสมัยก่อนในจิตนาการ ซึ่งงานนั้นก็คือการจัดบ้าน  พอดีก็คิดจะจัดห้องนั่งเล่นเพื่อให้เหมาะกับตอนลูก 3 ขวบด้วย แต่ไป ๆ มา ๆ ก็ไล่จัดทั้งบ้าน  ลื้อของห้องโน่น จัดห้องนี้บ้างเป็นบางวัน ค่อย ๆ ทำ ตามเวลาอำนวนสลับกับพาไปเล่นข้างนอกเช่นเคย แต่มันมาเห็นการคลี่คลายช่วงที่จัดห้องของเจ้าตัวเล็กนี่แหละ ช่วง 2 อาทิตย์ ที่ผ่านมามีการเอาชั้นเก่ามาถอดประกอบใหม่ เอาของเล่นที่ไม่ต้องการออก และจัดห้องใหม่ให้โล่งขึ้นเป็นระเบียบขึ้น และก็เตรียมเอาของที่ไม่ได้ใช้แล้วมาเปิดบ้านขายของ (เห็นจากฝรั่งในหมู่บ้านที่เค้ามักจะทำ Yard Sale กัน) ซึ่งช่วงนี้เองที่มีหลายวันที่เราสองคนจะยุ่งอยู่กับการปรับปรุงบ้าน จัดบ้าน แยกของ โดยที่ปล่อยให้ลูกหาอะไรเล่น หาอะไรทำเอง หรือถ้าสนใจในสิ่งที่เราทำก็มาดูมาเล่นด้วย และก็เริ่มเข้มงวดในบ้างเรื่อง โดยเฉพาะเวลากินข้าวคือโดยปรกติถ้าลูกกินข้าวเสร็จก่อนแล้วมากวนตอนเรากินข้าวพร้อมกันอยู่จะมีคนหนึ่งไปเล่นด้วยเพื่อให้อีกคนกินแบบสบาย ๆ แต่หลัง ๆ ถ้าเริ่มกินพร้อมกันไปแล้วก็พยายามบอกลูกให้รอก่อนและใจแข็งไม่ไปเล่นด้วย นอกจากถ้ายังไม่ได้เริ่มกินก็อาจจะไปเล่นด้วยแล้วสลับกันไปเลย แต่ถ้าเริ่มกินแล้วจะต้องกินให้เสร็จก่อนไปเล่น จนหลัง ๆ เวลาลูกเห็นผมทำอะไรไม่ว่าจะเวลาไหนมักจะถามก่อนว่า are you finished my breakfast yet? พร้อมทำหน้าน่าสงสาร (น่าจะยังไม่เข้าใจว่า breakfast คืออาหารเช้า แต่เข้าใจว่า have breakfast คือกำลังยุ่งอยู่เลยเล่นด้วยไม่ได้ my นี่ก็พูดตามที่เราบอกว่าให้พ่อกินข้าวเช้าเสร็จก่อน)


สังเกตได้เลยว่าช่วงนี้ลูกเริ่มเล่นเองคนเดียวได้นานขึ้น อยู่คนเดียวได้มากขึ้น เริ่มรู้จักรอ หรือหาอะไรทำตอนที่พ่อแม่ยุ่ง ๆ อย่างวันนี้เราทำงานนอกตัวบ้านกันเกือบทั้งวันก็ดูจะไม่บ่นไม่เรียกมาก แค่เห็นเราเข้ามาในบ้านก็จะรีบปิดประตู ประมาณว่าไม่อยากให้ออกไปอีก อยู่ในบ้านจะได้เล่นด้วยกัน 555 พอตอนค่ำดูเหมือนจะคิดถึงการเล่นมาก เล่นกับพ่อใหญ่เลย ดูช่วงนี้จินตาการจะยิ่งเพิ่มพูนด้วย เริ่มเล่นบทบาทสมมุติแล้ว จากที่ทำหน้ากากสัตว์ให้วันก่อนก็ยังเล่นมาถึงวันนี้ เป็นวันที่ 3 แล้ว บางทีก็มีคิดเหมือนกันว่าเอ ปล่อยไว้เฉย ๆ เหมือนจะไม่ได้ส่งเสริมพัฒนาการอะไรหรือเปล่า แต่คิดดูจริง ๆ แล้วลูกก็ยังคงเรียนรู้ตลอดเวลา เวลาที่เราทำอะไร ก็มีอยากทำตามบ้าง เห็นเราปีนบันไดก็ปีนบ้าง ช่วงที่ต่อชั้น เจาะบ้าน ก็เอาเครื่องมือช่างมาเล่นบ้าง รวม ๆ สิ่งเหล่านี้ก็เป็นการเรียนรู้ของลูก และที่สำคัญก็อาจจะเป็นการเรียนรู้ที่จะอยู่กับความว่าง (อันนี้อาจจะต้องคอยบอกตัวเองให้ทำกับตัวเองและทำกับลูกด้วย)

มานึกดูน่าจะด้วยปัจจัยหลาย ๆ อย่างรวมกัน ทั้งเรื่องจำลองการทำงานด้วยการจัดบ้าน การให้ลูกเรียนรู้ที่จะรอและให้เวลากับคนอื่น อาจจะด้วยอายุลูกที่โตขึ้นด้วยและการงดดูทีวีและเล่นอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ต่าง ๆ โดยสิ้นเชิงในช่วงที่ผ่านมา สิ่งเหล่านี้รวม ๆ กันทำให้ความกังวลเรื่องลูกจะเป็นศูนย์กลางมากเกินไปเลยคลี่คลายไปได้มาก

จริง ๆ มีประเด็นเรื่องที่คิดต่อว่า การเลี้ยงเด็กแบบเป็นศูนย์กลางมาเกินไปกับการมีเวลาให้มากหรือน้อย ถึงจะสัมพันธ์กันบ้างแต่ก็น่าจะเป็นคนละประเด็น แต่ยังคิดไม่แตกเลยพักไว้ก่อนดีกว่า

6 กันยายน 2555

*** ใครอยู่เชียงใหม่ ชวนเข้ามาแลกเปลี่ยนหรือหาเพื่อนเล่นให้ลูกที่ได้ที่ครับ group ChiangMai Toddler Homeshool ----> http://www.facebook.com/groups/307246329360790/

ก่อนทำใหม่                                                                                                                 หลังทำใหม่
  

• Previous
• Next